Η Εξοχή είναι χωριό και κοινότητα του δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη. Πριν από τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης το 2011 ήταν τμήμα του δήμου Χορτιάτη, του οποίου αποτελούσε δημοτικό διαμέρισμα. Η απογραφή του 2021 κατέγραψε 1.265 κατοίκους στην κοινότητα. Η Εξοχή μαζί με την ευρύτερη περιοχή της (δηλαδή κάποια σπίτια εκτός έκτασης της αλλά εντός της κοινότητας) έχει έκταση 1,22 km². Η κοινότητα της Εξοχής έχει έκταση 2.575 km². Ακριβώς απέναντι από την Εξοχή υπάρχει το Νοσοκομείο Παπανικολάου.
Γεωγραφία
Η Εξοχή βρίσκεται 12 χιλιόμετρα ανατολικά από το κέντρο της Θεσσαλονίκης, 1,5 χιλιόμετρο από το Ασβεστοχώρι και 6 χιλιόμετρα από τον Χορτιάτη. Στην Εξοχή ξεκινάει το ρέμα Ξηροπόταμος (όπου ενώνεται με τον Δενδροπόταμο κάτω από την Ευκαρπία και την Πολίχνη) και καταλήγει στον Θερμαϊκό κόλπο.
Πληθυσμός
| Έτος | Μόνιμος | Πραγματικός |
|---|---|---|
| 1928 | - | 442 |
| 1940 | - | 1.048 |
| 1951 | 222 | 1.373 |
| 1961 | 577 | 1.587(+Σανατόριο) |
| 1971 | 414 | 1.327 |
| 1981 | 457 | 959 |
| 1991 | 881 | 1.337 |
| 2001 | 1.032 | 1.511 |
| 2011 | 1.280 | 1.776 |
| 2021 | 1.265 | - |
Σύντομη Ιστορία
Η Φυματιούπολη του Σανατορίου Ασβεστοχωρίου αναπτύχθηκε στη σκιά του Σανατορίου του Ασβεστοχωρίου στα μέσα της δεκαετίας του 1920. Τα πρώτα σπίτια άρχισαν να χτίζονται γύρω από το Σανατόριο το 1927 και αυξάνονταν σταθερά. Μέχρι το 1937 είχαν κτιστεί στο συνοικισμό περίπου εκατό οικίσκοι.
Ο οικισμός ήταν στενά δεμένος με το Σανατόριο. Ακόμα και η υδροδότησή του, βασική ανάγκη για έναν οικισμό, γινόταν από το Σανατόριο. Οι θρησκευτικές και λατρευτικές ανάγκες των φυματιώντων εξυπηρετούνταν επίσης στον υποτυπώδη ναό του Αγίου Γεωργίου του Σανατορίου.
Οι κάτοικοι της Φυματιούπολης συνήθως δε διατηρούσαν επαφές με το συγγενικό τους περιβάλλον. Εξαιτίας της κοινωνικής προκατάληψης και του φόβου μετάδοσης της ασθένειας περιθωριοποιούνταν στη Φυματιούπολη και εκεί ξεκινούσαν μια νέα ζωή.
Το Σανατόριο από την άλλη μεριά, ως ένας κατεξοχήν μολυσματικός χώρος, εξασφάλισε τη λειτουργία του χάρη στους κατοίκους της φυματιούπολης, γιατί από τη «δεξαμενή» των ιαθέντων φυματικών μπόρεσε να αντλήσει προσωπικό και να εγγυηθεί την απρόσκοπτη παροχή των υπηρεσιών του. Επρόκειτο, επομένως, για μια σιωπηρή, αμοιβαία σχέση αλληλοϋποστήριξης με δεσμούς τόσο ισχυρούς, ώστε δύσκολα μπορούσε να διαχωρίσει κανείς τα όρια μεταξύ Σανατορίου και Συνοικισμού των Φυματιώντων.
Όταν τα παιδιά των φυματιώντων εκδιώχτηκαν από το δημοτικό σχολείο του Ασβεστοχωρίου με την αιτιολογία ότι μετέφεραν το μόλυσμα της ασθένειας στα παιδιά των Ασβεστοχωριτών, οι κάτοικοι του συνοικισμού ξεκίνησαν έναν ολομέτωπο αγώνα για την εξασφάλιση δασκάλου για τα παιδιά τους και στη συνέχεια για την ανέγερση διδακτηρίου. Κάτοικοι και ασθενείς εργάστηκαν για την επιτυχία ακόμη και συναυλίας για τη συγκέντρωση χρημάτων δήθεν για την αποπεράτωση (του ανύπαρκτου ουσιαστικά) σχολείου τους. Ειδικότερα τον Απρίλιο 1948 οργάνωσαν συναυλία στο Βασιλικό Θέατρο με το βιολιστή και αρχιμουσικό Βύρωνα Κολλάση και την πιανίστα Βάσω Δεβετζή (συνεργάτιδα της Μαρίας Κάλας). Εκεί για πρώτη φορά αντί να αποσιωπούν και να αποκρύπτουν την ασθένεια τους, για πρώτη φορά με τακτική και στρατηγική την έκαναν τη φυματίωση και το στίγμα της, σημαία στον αγώνα τους, και την προέβαλαν, για να ευαισθητοποιήσουν το κοινό.
Έτσι, το 1951, ανεξαρτητοποιείται ως Κοινότητα από το Ασβεστοχώρι και λίγα χρόνια μετά (1953) ο Συνοικισμός Φυματιώντων μετονομάστηκε σε Εξοχή.
Πηγές
Wikipedia
Parallaxi Γιάννης Καλιαρέκος
Μηχανή του Χρόνου
ΣΧΟΛΙΑ